Wśród sprawności językowych wymieniamy standardowo słuchanie i czytanie (odbieranie komunikatów) oraz mówienie i pisanie (nadawanie komunikatów). Stąd też nauczanie języka oparte jest w znacznej części na zadaniach angażujących te cztery sprawności. Używając materiałów audiowizualnych możemy wykorzystać zainteresowanie uczniów formą przekazu. Film może modelować sytuację komunikacyjną, może również być inspiracją do innych działań na materiale. Poniżej przedstawiamy parę pomysłów, jak można z nim pracować.
Jakie są zasady używania materiału wideo na lekcji?
Z oglądaniem filmu w klasie jest trochę jak ze słuchaniem - nie można po prostu wejść do klasy i włączyć nagrania. Trzeba skupić uwagę uczniów, wprowadzić ich w temat, zadać im kilka pytań na rozgrzewkę. Uczniowie muszą mieć cel i jasno określone zadanie do wykonania na podstawie obejrzanego nagrania. Warto również zadbać o wykonanie kilku krótkich zadań po obejrzeniu materiału wideo na podsumowanie.
Oglądanie filmu w języku obcym bez napisów (lub z napisami w języku obcym) przez 45 minut bez żadnego zadania i żadnych dodatkowych bodźców jest raczej mało efektywne, ponieważ angażuje prawdopodobnie jedynie część klasy, nie na długo i bez dodatkowych operacji poznawczych. Możliwe, że przytłoczeni ilością niezrozumiałych treści uczniowie stracą zainteresowanie filmem. Warto oczywiście zachęcać ich do oglądania filmów i seriali w języku obcym dla rozrywki w domu w czasie wolnym, natomiast podczas zajęć warto zadbać, by uczniowie zawsze mieli jakieś zadanie związane z pokazywanym materiałem.
Pomysły na wykorzystanie filmu w klasie
- Podobnie jak przy zadaniach na słuchanie, zadaj uczniom kilka pytań zamkniętych i kilka pytań Prawda/Fałsz do rozwiązania w trakcie oglądania.
- Pokaż uczniom trzy różne reklamy i zapytaj ich, która najbardziej zachęca do kupna produktu i dlaczego - to ćwiczenie świetnie przyda się do powtórzenia słownictwa dotyczącego reklam.
- Uzupełnianie luk - do wielu filmików można znaleźć gotowe skrypty - wystarczy usunąć z nich słowa klucze, zostawiając miejsce na wpisanie brakującego słowa i mamy gotowe ćwiczenie! Uczniowie będą mieli za zadanie uzupełnić luki w trakcie oglądania.
- Wykorzystaj film jako materiał stymulujący do mówienia zamiast obrazków.
- Poproś uczniów o obejrzenie wybranego filmu w domu (możecie rozstrzygnąć za pomocą głosowania, który film wybieracie, albo możesz dać kilka do wyboru - np. filmowe adaptacje znanych dzieł literackich w danym języku) i napisanie recenzji. Można potraktować to jako zadanie dodatkowe, np. na poprawienie oceny na koniec semestru.
Grafika: Pexels
Niestandardowo: kreatywne wykorzystanie materiałów audiowizualnych
- Włącz film bez dźwięku i poproś uczniów żeby zgadli o czym mogą rozmawiać postacie. Poproś ich o napisanie własnego dialogu do zaprezentowanego fragmentu i odegranie scenki. Na koniec lekcji obejrzyjcie wspólnie film z dźwiękiem i zobaczcie, kto był najbliżej prawdy.
- Oglądanie filmu kojarzy nam się przeważnie z rozwijaniem kompetencji rozumienia ze słuchu, ale równie dobrze możemy wykorzystać film do ćwiczenia pisania. W jaki sposób? Po obejrzeniu filmu na lekcji poproś uczniów o dopisanie ciągu dalszego zaprezentowanej historii. “Jak myślicie, co się wydarzyło potem?”.
- Nakręćcie własny film! Podziel uczniów na grupy i poproś o stworzenie krótkiego filmu na zadany temat (ewentualnie na temat dowolny). Od scenariusza po realizację, uczniowie wszystko robią sami. Taki projekt rozwinie u uczniów nie tylko kompetencje językowe, ale również poczucie, że potrafią zrobić wartościowego sami, od zera.
UWAGA 1: Upewnij się, że uczniowie posiadają odpowiedni sprzęt do wykonania zadania. W dzisiejszych czasach każdy lub prawie każdy ma smartfona z opcją nagrywania, i na pewno znajdzie się chociaż jeden taki telefon na grupę, ale warto zapytać.
UWAGA 2: Na takie zadanie trzeba dać uczniom więcej czasu - co najmniej dwa tygodnie.
UWAGA 3: Warto porozmawiać z nauczycielem informatyki, żeby omówił z uczniami podstawowe programy i narzędzia do obróbki filmu.
- Wykorzystaj film do rozwinięcia wiedzy ogólnej uczniów. Film może opowiadać o kulturze wybranego kraju, o zagadnieniu historycznym, o ważnym problemie społecznym, przyrodzie, literaturze - praktycznie o każdym zagadnieniu.
Czym się kierować przy doborze materiału wideo na zajęcia?
Tematyka filmu powinna być ciekawa, a użyte w nim słownictwo i struktury gramatyczne - dostosowane do poziomu uczniów i pozbawione wulgaryzmów. Co to właściwie znaczy - dostosowane do poziomu uczniów? Uczniowie powinni rozumieć większość użytych w filmie słów i wyrażeń, ale nie wszystkie. Jeśli rozumieją wszystko, każde słowo, to film jest za prosty i zrozumienie go nie stanowi wyzwania. Kolejnym kryterium, którym warto się kierować, jest długość materiału wideo. 3 minuty to absolutne maksimum - dłużej uczniowie nie dadzą rady się skupić i wyłapywać niezbędnych informacji. Jeśli chcesz wykorzystać w całości dłuższy filmik, podziel go na mniejsze fragmenty.
Materiały audiowizualne można wykorzystać na różne sposoby. Zachęcamy do eksperymentowania, wykorzystania naszych pomysłów, a także dzielenia się swoimi z innymi nauczycielami z naszej społeczności - zapraszamy do opisu doświadczeń na naszej grupie na facebooku Nauczyciele InstaLing.
Źródło:
Video in the Classroom - a Teacher's Guidebook; David Deubelbeiss
